VERGİDEN DÜŞÜLEBİLECEK GİDERLER NELERDİR

HANGİ HARCAMALAR ŞİRKET GİDERİ OLARAK GÖSTERİLEBİLİR?

    Şirket sahibi, şirket ortağı olan veya şirket kurmak isteyen girişimcilerin en çok merak ettiği konulardan biri, hangi harcamaların şirket gideri olarak gösterilebileceği ve şirket vergi yükümlülüğünden düşülebileceğidir.

    “Gider gösterilebilecek harcamalar nelerdir, şirketler neleri vergiden düşebilir, vergiden düşülebilecek masraflar nelerdir, şirkete gider göstermek ne işe yarar,  hangi harcamalar gider olarak  yazılabilir, hangi giderler vergiden düşer, gider gösterirken yapılan hatalar nelerdir”

    Öncelikle belirtmek gerekirse; ticari faaliyetlere ilişkin hangi tür harcamaların şirket gideri olarak kabul edileceği, çok geniş kapsamlı bir konudur.  Şirketin sektörü, yaptığı ticari faaliyetler, ortaklık yapısı, ithalat & ihracat yapılması ve benzeri kriterlere göre vergisel yükümlülükler değişkenlik göstermektedir.

    Yani, bir listeden bakarak, bu harcama kalemi gider olarak gösterilir demek yanlış olacaktır. Ancak, bu konuda temel prensipleri anlamak ve bir fikir oluşturması için aşağıda sayacağımız gider kalemlerine dikkat edebilirsiniz.

ŞİRKET GİDERİ OLARAK GÖSTERİLEBİLECEK HARCAMA KALEMLERİ

1 – SATILAN MAL / HİZMET MALİYETLERİ 

Mal Maliyetleri; Şirketinizin satmış olduğu her türlü ticari mal ve ürünlerin elde edilmesine yönelik harcamalardır. Mal ’ın satın alma maliyetleri, üretim maliyetlerini sayabiliriz.

Hizmet Maliyetleri ise, hizmet sektöründe faaliyet gösteren ve hizmet satışı yapan şirketlerin, satılan hizmet ile ilgili yaptığı her türlü harcamalar gider olarak kabul edilir.

2- YEMEK & GIDA GİDERLERİ

    Personeliniz var ise personellere verilen yemek ücretleri, iş yemekleri, işyerinize almış olduğunuz çay, kahve, su vb. gıda maddeleri gider olarak kabul edilmektedir.

3- YOL, ULAŞIM & SEYAHAT GİDERLERİ

    Şirket faaliyetleri ile ilgili yapılmış seyahatlere ilişkin harcamalar, personellere verilen yol ücretleri gider olarak kabul edilmektedir.

4- REKLAM & TANITIM HARCAMALARI

            Şirketinizin reklam ve tanıtımını faaliyetleri  için yapılan her türlü harcamalar. Televizyon reklamı, gazete reklamı, internet reklamları, broşürler vb. tanıtım harcamaları, şirket gideri olarak kabul edilmektedir.

5- SİGORTA HARCAMALARI

            İşyeri, tesis, makine ve araçlar gibi, şirket varlıklarına yapılan her türlü sigorta harcamaları. İşletme sigortası, yangın sigortası, deprem sigortası, trafik sigortası vb. sigorta harcamaları gider olarak kabul edilmektedir.

6- BANKACILIK MASRALARI  & FAİZ GİDERLERİ

    Bankacılık işlemlerinde oluşan masraflar  ile şirket faaliyetleri için şirkete sağlanan finansmanlar için ödenen ticari faizler gider olarak kabul edilmektedir.

7- ŞİRKET ARAÇLARININ KULLANIMINDAN DOĞAN HARCAMALAR

    Şirkete kayıtlı araçlar ve otomobillerle ilgili harcamaların gider gösterilmesinde, araçların TİCARİ ARAÇ OLMASI veya BİNEK OTOMOBİL STATÜSÜNDE olmasına göre iki farklı kanun vardır.

    Şirketlerin ticari faaliyetleri için kullandıkları TİCARİ ARAÇLARLARLA (Binek otomobil statüsünde olmayan)  ilgili tüm harcamaları gider olarak kullanılabilmektedir.  Otopark, benzin, kasko, amortisman, bakım onarım ve benzeri tüm harcamalar gider olarak kabul edilmekteir.

    Binek otomobiller ve binek otomobil statüsünde olan araçlarda ise şirket sektörüne göre iki farklı uygumala vardır.  Bunlar; 

    a- Esas faaliyeti binek araçların alımı, satımı,  şoförlü veya şoförsüz olarak kiralanması olan şirketler, işlettikleri her türlü otomobil ve araçla ilgili, tüm harcamaları gider olarak kabul edilmektedir.

    b- Esas faaliyeti binek araçların alımı, satımı,  şoförlü veya şoförsüz olarak kiralanması OLMAYAN DİĞER TÜM ŞİRKETLER, sahip oldukları bine otomobillerle ilgili harcamaların %70 ‘İ GİDER OLARAK KABUL EDİLMEKTEDİR.

8- AMORTİSMAN GİDERLERİ

    Şirketin sahip olduğu sabit kıymetlerin (Demirbaş, bina, makine, araç, tesis v.b.) eskime payları gider olarak kabul edilmektedir.

9- PERSONEL HARCAMALARI

    Şirket personelleri için yapılan tüm harcamalar (Maaş, mesai ücreti, yol ücreti, yemek ücreti, sigorta primleri, sosyal yardımlar vb. ) şirket gideri olarak kabul edilmektedir.

10- EĞİTİM HARCAMALARI

    Eş ve çocuklar dahil, toplam gelirin en fazla %10 u kadar eğitim harcamaları gider olarak kabul edilmektedir.

11- BAĞKUR SİGORTA PRİM ÖDEMELERİ

    Gelir vergisi mükellefi olanların, elde ettiği net kar ’ın en fazla %5 kadarına kadar olan bağkur sigorta primleri, ödenmiş olmak şartıyla gider olarak kabul edilmektedir.

12- DANIŞMANLIK VE MÜŞAVİRLİK HARCAMALARI 

    Avukat, mali müşavir, mimarlık, mühendislik gibi uzmanlık gerektiren alanlarda yapılan danışmanlık harcamaları.

13- OFİS / İŞYERİ HARCAMALARI

    Ofisin idame ettirilmesi için kullanılan sarf malzemeler, temizlik malzemeleri, kırtasiye malzemeleri, matbaa malzemeleri, temsil ve ağırlama malzemeleri, bakım ve onarım malzemeleri, gıda maddeleri şirket gideri olarak kabul edilmektedir.

14- BİLİŞİM & WEB TASARIM HARCAMALARI

    Şirket web sitesi kurulumu ile ilgili harcamalar, şirket faaliyetlerinde kullanılan yazılım, her türlü bilgisayar programları, antivirüs programları, muhasebe programları, insan kaynakları programları v.b. tüm giderler.

15- DEMİRBAŞ & SABİT KIYMET HARCAMALARI

    Ticari faaliyetler, ofis idaresi, hizmet faaliyetleri ve üretim faaliyetleri için kullanılan her türlü makine, tesis, bina, cihaz, telefon, bilgisayar, tablet, yazıcı, masa takımı, klimalar, televizyon ve monitörler, güvenlik kamerası ve her türlü ofis ekipmanları gider olarak kabul edilmektedir.

16- ENERJİ VE İLETİŞİM HARCAMALARI

    Şirketlerin kullandıkları elektrik, su,  telefon, internet, doğalgaz gibi harcamaları temel bir harcamadır ve şirket gideri olarak kabul edilmektedir.

17- KİRA VE AİDAT GİDERLERİ

    İşyeri için kullanılan kiralar ve aidatlar şirketin temel giderlerindendir. Ve şirket gideri olarak kabul edilmektedir.

GİDER GÖSTERİRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER NELERDİR?

    Şirket gideri gösterirken dikkat edilmesi gereken en temel konu, harcamanın şirketin faaliyetleri ile ilgili olup olmadığıdır. Vergi kanunlarına göre, şirketin ticari faaliyetleri ile ilgili olmayan harcamalar gider olarak yazılamamaktadır.  Bu konuda, dikkat edilmesi gerekenler içerisinde şunları sayabiliriz.

a- Şirket gideri, şirketin faaliyetlerini yürütmek için yapılan harcamaları ifade eder.  Yani, şirketinizin ticari faaliyetlerini idame ettirmek için yapılan tüm harcamalar şirket gideri olarak kabul edilir.

b- Şirket gideri gösterirken, yapılan harcamalara ilişkin, fatura, fiş, gider pusulası gibi belgelerin alınması gerekir. Alınan faturalar veya fatura yerine geçen belgeler, şirket unvanına düzenlenmiş olmalıdır.

c- Şirket faaliyetleri dışında yapılan, şirket sahibinin kişisel harcamaları, şirket personellerinin kişisel harcamaları ile faturası olmayan harcamalar, kanunlara göre gider gösterilememekte ve indirim konusu yapılamamaktadır.

DAHA AZ VERGİ ÖDEMEK İÇİN YASAL HAKLAR NELERDİR?

    Çeşitli dönemlerde, girişimcileri ve şirketleri desteklemek için, kanunlarla pek çok vergi teşvikleri, vergi indirimleri, vergi istisnaları ve bir takım vergisel haklar sunulmaktadır.

    Bir hayli dinamik ve değişken yapıya sahip bu vergi kanunlarının takip edilmesi belli bir bilgi birikimi ve tecrübe gerekmektedir.  Kanunlarla sunulan, teşvik, indirim, istisna gibi vergisel haklardan faydalanmak için, şirketlerinde aynı şekilde dinamik bir yaklaşım benimsemesi gerekmektedir.

    Peki bu dinamik vergi kanunlarına karşı, dinamik bir yaklaşım nasıl oluşturulur,  yasal vergi indirimleri nasıl kullanılır,  vergi teşviklerinden nasıl faydalanılır,  vergi maliyetleri nasıl azaltılır, nasıl daha az vergi ödenir, vergi indirim ve istisnalarından yararlanmak için ne yapılmalıdır, vergileri azaltmak için hangi giderler gösterilebilir, vergiler nasıl düşürülür, gibi sorular oluşabilmektedir.

    Bu tür sorulara cevap bulmak ve bu konulardaki temel prensipleri anlamak için aşağıdaki maddelere dikkat edebileceği kanaatindeyiz.

VERGİ MALİYETLERİNİ DÜŞÜRECEK YASAL HAKLAR NELERDİR?

1- ALANINDA UZMAN DİNAMİK BİR MALİ MÜŞAVİRDEN HİZMET ALMAK

    Vergisel yükümlülüklerin optimize edilmesi ve kanunlarla sunulan vergisel teşvik, indirim ve istisnalardan faydalanmak için, şirketlerin dikkat ettmesi gereken ilk konu, alanında uzman, tecrübeli ve dinamik bir Mali Müşavirle çalışma gerekliliğidir.

    İşinin ehli ve dinamik Mali Müşavirler,  vergi mevzuatını her daim takip etmekte ve şirketlere doğru rehberlik etmektedir. Kanunlarla verilmiş olan vergisel indirim ve haklardan yararlanılmasını sağlamaktadır. Bu sayede, şirketlerin vergisel yükümlülükleri optimize edilmekte, yararlanılan indirimlerle, vergiler bir miktar düşürülmektedir.

Başka bir açıdan bakınca, bazı şirketler ve girişimciler, yetkin bir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlere ücret ödemekten imtina edebilmekte, muhasebe hizmetleri için ödenen ücretleri fuzuli görebilmektedir. Bu nedenle de, muhasebe hizmetlerini ucuza almak için, yetkin olmayan, kayıtsız şekilde kaçak çalışan kişilere yönelebilmektedir.

Özellikle belirtmek gerekirse, ucuz hizmet verilen, kayıtsız, kaçak şekilde çalışan yerlerde, işin gerekliliklerine uygun yeterli personel istihdam edilmemekte, gerekli teknolojik ve ofis yatırımları yapılmamaktadır. Bu tür yerlerde, muhasebe ve vergisel işlemleri, tabiri caizse, baştan savma yapılmaktadır. Kanunlarla verilmiş olan çeşitli vergi indirimleri, teşvikler ve vergi istisnaları takip edilmemektedir. Aynı zamanda aylık muhasebe işlemleri doğru şekilde yapılmamakta ve şirketin en temel vergisel indirim hakları kullandırılmamaktadır.    Sonuç itibari ile şirketler, ucuza muhasebe hizmetleri aldıklarını düşünürken, diğer taraftan farkında olmadan pek çok gizli vergisel maliyetle karşı karşıya kalmaktadırlar.

    ÖZETLE; Muhasebe işleriniz için, alanında uzman ve dinamik bir Serbest Muhasebeci Mali Müşavir / Mali Müşavirlik ekibi ile çalışmalısınız.  Uzman bir Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, ödediğiniz hizmet bedelinden,  çok daha fazlasını değer olarak şirketinize sunacaktır.

2 - VERGİ TEŞVİKLERİNDEN FAYDALANMAK

Bazı dönemlerde, yetkili otoriteler tarafından ekonomiyi canlandırmak ve girişimcileri destekleme için, çeşitli vergi indirimleri, vergi istisnaları, vergi teşvikleri sunulmaktadır. Kanunlarla verilen bu  vergi indirimleri ve istisnalarından bazıları şu şekildedir.

2 a- Genç Girişimci Gelir Vergisi İstisnası

İlk defa ticarete atılacak, 29 yaşından genç girişimcileri desteklemek için,3 yıl boyunca, her yıl ki gelirlerinin bir kısmı gelir vergisinden istisna tutulmaktadır. 2024 yılında Genç girişimci kazanç istisnası 230.000 TL olmakla birlikte bu tutar her yıl güncellenmektedir. Buna ek olarak, genç girişimcilerin bir yıl boyunca bağ-kur sigorta primleri, hazine tarafından ödenmektedir.

        2 b- Engelli Vatandaşlara Sunulan Vergi İndirimi 

Belli bir oranda çalışma gücü kaybı olan engelli vatandaşları desteklemek amacıyla, elde edilen ücret veya ticari gelirlere, engellilik oranlarına göre vergi indirimleri uygulanmaktadır.

2 c- Emekli Vatandaşlar İçin Emlak Vergisi İndirimi 

Emekli kişilerin, Türkiye’de bulunan, en fazla brüt 200 metrekare büyüklüğe sahip, bir adet evinden, emlak vergisi alınmamaktadır. Bu destekten, birden fazla evi olan veya birden fazla konutta hissesi olanlar veya emekli olmasına rağmen gelir getirici bir işte çalışanlar yararlanamamaktadır.

            2 d- Hizmet İhracatında Kazanç İstisnası Ve Vergi İndirimi

KDV MUAFİYETİ; Türkiye dışındaki kişi veya kurumlara verilen ve Türkiye dışında faydalanılan her türlü hizmetler KDV 'den muaf tutulmaktadır.

Yani, Türkiye’de kayıtlı bir şirketinizle yurt dışında ki kişilere verilecek hizmetlere ilişkin faturalar KDV ‘siz olarak düzenlenecektir.

HİZMET İHRACATI %80 KAZANÇ İSTİSNASI; Türkiye ‘de kayıtlı ticari bir şirket ile Türkiye dışında mukim kişiler ve kurumlara verilecek olan bilişim, yazılım, web tasarım, mimari tasarım, muhasebe danışmanlık gibi hizmetler, kanunundaki şartları taşımak kaydıyla, bu kazançların %80 ‘i kurumlar vergisinden muaf tutulmaktadır.

Örneğin; Türkiye ‘de kurulu bir bilişim yazılım şirketiniz ‘den, Merkezi Almanya ‘da olan bir şirkete verdiğiniz yazılım hizmetlerinden 1.000.000 TL net kazanç elde ettiniz. Bu durumda;

Yurt dışı hizmet ihracı; 1.000.000 TL

Hizmet ihracı istisnası; (%80) 800.000 TL

Hizmet ihracı vergilendirilecek kazanç; 200.000 TL

Şirket giderleri (ofis kirası, muhasebe, personel vb.); 150.000 TL

Vergilendirilecek Net Kazanç; 50.000 TL

Ödenecek Kurumlar Vergisi; 12.500 TL (%25)

3- ŞİRKET GELİRLERİNDEN DÜŞÜLECEK GİDERLERİN TESPİTİNİ DOĞRU YAPMAK

Şirketin elde ettiği kazancı (net karı) hesaplanırken, gider olarak indirilebilecek, vergi kanunlarında belirtilmiş bir çok vergisel indirim hakkı bulunmaktadır. Bu vergisel haklar, uzmanlık ve dikkat gerektiren konular olduğundan, yeterli dikkat göstermeyen ve bilgisi olmayan pek çok kişinin gözünden kaçabilmektedir.

Tekrar belirtmek gerekirse, bu gibi vergisel haklardan tam faydalanmak için, muhasebe hizmetlerini, alanında uzman dinamik bir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ekibinden almak en önemli konulardandır.

3 a -  Sabit Kıymet Yıpranma (Amortisman) Giderleri)

Firmalar, sahip oldukları sabit kıymetleri (araç, demirbaş, bina , makine vs.) direkt gider olarak indirememektedir. Bunların belli bir tutardan fazla değere sahip olanları, satın  alımda varlık olarak kayıt edilir. Sabit kıymetler kullanıldıkça, sabit kıymetin kullanım ömrüne göre, yıpranma (amortisman) gideri ayrılır.

3 b - Kur Farkından Kaynaklanan Ticari Zararların İndirilmesi

Döviz olarak borcu ve alacağı olan şirketler, döviz kurlarındaki değişimlere bağlı olarak meydana gelen zararlarını giderleştirebilmektedir.

3 c -Tahsil Edilemeyen Ticari Alacakların Giderleştirilmesi

Firmalar, tahsil edemedikleri ticari alacaklarını, hukuki işlemlerin başlatılmış olması kaydıyla, gider olarak gelirlerinden indirebilmektedir. Örnek olarak; 500.000 TL alacağınızı tahsil edemediğiniz için hukuki işlemleri başlattığınızda, bu tutarı gider olarak yazabilir ve vergi matrahınızdan düşebilirsiniz.

Diğer taraftan, bu şekilde giderleştirilmiş olan ticari alacakların, hukuki süreç sonunda tahsil edilmesi durumunda tekrar gelir olarak yazılması gereklidir.

    3d-Satılan Ticari Mal Maliyetleri ile Firelerin Giderleştirilmesi

Ticari mal alım satımı yapan şirketler, ile üretim işletmeleri, satılan ticari malları temin etmek için ödedikleri maliyetleri doğrundan giderleştirebilmektedir. Ek oalrak, üretim aşamasında meydana gelen fireler tespit edilerek gider yazılabilmektedir.  

4-DEMİRBAŞLAR VE DİĞER VARLIKLARIN SATIŞINDAN ELDE EDİLEN KAR'IN YENİLEME FONU OLARAK YAZILMASI

Firmalar, ticari faaliyetlerini yürütmek için kullandıkları demirbaşları ve diğer sabit kıymetleri her zaman satabilirler. Demirbaşların satılması sebebiyle kar oluşması durumunda, normal koşullarda bu kar, kazanç hesabına alınır ve vergi matrahına dahil edilir. Buna ek olarak; kanunlarla tanınan vergisel haklar kapsamında, DEMİRBAŞLARINI YENİLEMEK İÇİN satılması durumunda, elde edilen kar, yeni fonu olarak kayıt edilebilmekte ve yeni varlıkların alımı için kullanabilmektedir. 

     Özellikle, tesis, makine, cihaz gibi sabit kıymetleri çok büyük ölçekli olan sanayi işletmelerinde bu hak, önemli ölçüde vergi avantajı yaratabilmektedir. Diğer taraftan, yenileme fonu, kar ’ın elde edildiği tarihten başlamak üzere, 3 yıl içinde sabit kıymet alınmaması durumunda, gelir hesaplarına yazılmalı ve vergi matrahına eklenmelidir. 

5-  FAİZ VE REESKONT MALİYETLERİNİN TESPİTİ 

Reeskont nedir; Kelime olarak, reeskont, vadeli bir senedin, bu gün ki değerinin tespit edilmesini ifade eder. Büyük oranlarda çek ve senetle çalışan firmalar, ellerinde bulunan, ileri tarihli çek ve senetler için, reeskont hesaplaması yapabilir. Bu sayede, vergisel dönemlerde, vade farkından dolayı oluşan değer farkları gider olarak yazılabilmektedir.

     Örnek olarak, firmanızda 4.000.000 TL değerli, vergi döneminden itibaren 8 ay vadesi olan bir senet olduğunu varsayalım.  Senedin üzerindeki bedele göre değeri 8 ay sonra 4.000.000 TL olacaktır. Piyasa faiz oranlarına göre hesaplandığında senedin günkü değerinin 3.720.000 TL olarak hesaplandığında, aradaki fark gider olarak yazılabilmektedir.  

Etiket; hangi giderler vergiden düşer, vergiden düşülebilecek harcamalar, şahıs şirketleri hangi giderleri vergiden düşer, limited şirketler hangi giderleri vergiden düşer, anonim şirketler hangi giderleri vergiden düşer, sgk giderleri vergiden düşülür mü, vergiden düşülebilecek giderler, nasıl daha az vergi öderim, vergiden düşülebilecek masraflar nelerdir, geçici vergi nasıl düşürülür